Mục lục

Theo thông tin từ Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hiện nay trên địa bàn cả nước có 412 ổ dịch tả lợn Châu Phi tại 113 huyện của 30 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. Tổng số lợn tiêu hủy là 30.438 con, trong đó có các tỉnh: Thái Bình, Quảng Ninh giáp với thành phố Hải Phòng.

Tại Hải Phòng, đến ngày 28/06/2021, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại xã Phù Long và xã Trân Châu, huyện Cát Hải, do nguyên nhân tái đàn không thực hiện nghiêm quy trình chăn nuôi An toàn sinh học , mua lợn giống không rõ nguồn gốc ...

Hiện nay, nhu cầu tái đàn lợn sau dịch của người chăn nuôi rất lớn, trong khi bệnh Dịch tả lợn Châu phi chưa có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu, nguy cơ dịch bùng phát trở lại gây tổn thất nặng nề cho người chăn nuôi. Tính đến tháng 6/2021, tổng đàn lợn trên địa bàn huyện Tiên Lãng đạt 22.910 con, bằng 57,3% so với kế hoạch, bằng 109,1% so với cùng kỳ năm trước. Để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi tạo điều kiện phát triển sản xuất chăn nuôi lợn. Trạm Khuyến nông Tiên Lãng khuyến cáo tăng cường một số biện pháp kĩ thuật về chăn nuôi An toàn sinh học phòng, chống Dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn huyện như sau:

Chăn nuôi an toàn sinh học phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi

1. Yêu cầu về chuồng trại và thiết bị chăn nuôi

- Kiểm soát chặt chẽ người và động vật ra vào khu vực chăn nuôi; chuồng nuôi phải dễ thực hiện các biện pháp vệ sinh, sát trùng, tiêu độc, phòng bệnh. Có lưới bao quanh chuồng nuôi và biện pháp khác ngăn chặn động vật, côn trùng là vật chủ trung gian truyền bệnh (chim, chuột, ruồi, muỗi...).

- Cổng ra vào trại chăn nuôi, khu chuồng nuôi và tại lối ra vào mỗi dãy chuồng nuôi phải bố trí hố khử trùng.

- Nên có ô chuồng nuôi cách ly: nuôi lợn mới nhập hoặc nuôi lợn bị bệnh.

- Có khu vực thu gom và hệ thống xử lý chất thải riêng. Đường thoát nước thải từ chuồng nuôi đến khu xử lý chất thải phải kín, đảm bảo dễ thoát nước và không trùng với đường thoát nước khác.

- Nếu có điều kiện thì nuôi theo phương pháp cách ô (mỗi ô chuồng có khoảng trống 0,8m - 1m) để giảm thiểu lợn giữa các ô chuồng tiếp xúc với nhau. Chuồng nuôi lợn phải bố trí phù hợp với từng lứa tuổi của lợn và mục đích sản xuất.

- Không sử dụng chung dụng cụ chăn nuôi giữa các ô chuồng. Các dụng cụ khác trong các chuồng trại (xẻng, xô, ...) phải đảm bảo dễ vệ sinh, tẩy rửa sau mỗi lần sử dụng.

2. Yêu cầu về con giống

Lợn giống mua về nuôi phải có nguồn gốc rõ ràng, khoẻ mạnh, có đầy đủ giấy kiểm dịch (đối với lợn nhập từ ngoại tỉnh). Trước khi nhập đàn, lợn phải được nuôi cách ly ít nhất 2 tuần.

3. Thức ăn, nước uống

- Thức ăn sử dụng cho chăn nuôi lợn phải đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, không hỏng, mốc, còn hạn sử dụng và an toàn. Trường hợp sử dụng thức ăn tận dụng phải được xử lý nhiệt trước khi cho ăn. Không sử dụng thức ăn thừa trong máng ăn của đàn lợn đã xuất trước đó và đàn lợn đã bị dịch bệnh cho đàn lợn mới.

- Trong trường hợp phải trộn thuốc, hoá chất vào thức ăn, nước uống nhằm mục đích phòng bệnh hoặc trị bệnh phải tuân thủ thời gian ngừng thuốc, ngừng hoá chất theo hướng dẫn của nhà sản xuất; không được sử dụng kháng sinh, hoá chất trong danh mục cấm theo quy định hiện hành.

- Nguồn nước cho chăn nuôi lợn phải đảm bảo an toàn.

- Nên bổ sung chế phẩm sinh học trong thức ăn để tăng khả năng tiêu hóa và sức đề kháng cho lợn (Lacto Powder T; Bacillus Weaner;....).

4. Chăm sóc, nuôi dưỡng

- Áp dụng phương thức “cùng vào- cùng ra” theo thứ tự ưu tiên: dãy chuồng, ô chuồng.

- Có quy trình chăn nuôi phù hợp với từng loại lợn theo các giai đoạn sinh trưởng, phát triển.

- Nên áp dụng phương thức nuôi khô, không sử dụng nước tắm cho lợn. Sử dụng các chế phẩm sinh học trong nước uống, độn chuồng và định kỳ phun sương trong chuồng nuôi theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

5. Vệ sinh chăn nuôi và kiểm soát người ra, vào chuồng nuôi.

- Hạn chế tối đa người ngoài ra, vào khu vực chuồng nuôi. Công nhân chăn nuôi lợn phải ăn, ở tại trại ít nhất 4 tuần sau đó mới thay đổi; không đưa thực phẩm tươi sống từ ngoài vào trại.

- Trước và sau khi vào, ra khu chăn nuôi phải thay bảo hộ lao động, sát trùng tay, nhúng ủng hoặc giày, dép vào hố khử trùng. Ngoài ra, đối với trang trại, khi di chuyển nên theo thứ tự: lợn nái nuôi con, lợn cai sữa, nái chửa, lợn thịt.

- Chất sát trùng tại các hố sát trùng ở cổng ra vào trại chăn nuôi, khu chăn nuôi và chuồng nuôi phải bổ sung hoặc thay hàng ngày.

- Định kỳ phun thuốc sát trùng xung quanh khu chăn nuôi, các chuồng nuôi ít nhất 2 lần/ tuần; phun thuốc sát trùng lối đi trong khu chăn nuôi và các dãy chuồng nuôi ít nhất 1 lần/tuần khi không có dịch bệnh, và ít nhất 2 lần/tuần khi có dịch bệnh; phun thuốc sát trùng trên lợn 1 lần/tuần khi có dịch bệnh bằng các dung dịch sát trùng thích hợp theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

- Định kỳ phát quang bụi rậm, khơi thông và vệ sinh cống rãnh trong khu chăn nuôi ít nhất 2 lần/tháng.

- Phải vệ sinh máng ăn, máng uống hàng ngày.

- Có biện pháp để kiểm soát côn trùng, loài gặm nhấm và động vật khác (nếu có) trong khu chăn nuôi. Khi sử dụng bẫy, bả phải có biển thông báo và ghi sơ đồ chi tiết vị trí đặt bẫy, bả và thường xuyên kiểm tra thu gom để xử lý.

- Sau mỗi đợt nuôi phải làm vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng, dụng cụ chăn nuôi và để trống chuồng ít nhất 7 ngày trước khi đưa lợn mới đến. Trong trường hợp trại bị dịch, phải để trống chuồng ít nhất 21 - 30 ngày, đảm bảo đầy đủ các điều kiện tái đàn; trước khi nuôi phải khai báo tái đàn và kê khai hoạt động chăn nuôi theo Hướng dẫn số 2239/SNN-CN ngày 02/10/2020 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

6. Kiểm soát phương tiện vận chuyển, trang thiết bị, dụng cụ chăn nuôi.

- Không để các phương tiện như xe máy, xe đạp, xe đẩy, xe thồ... trong khu chuồng chăn nuôi lợn.

- Phương tiện vận chuyển trước và sau khi vào chuồng nuôi phải được khử trùng, tiêu độc. Đặc biệt, không để phương tiện vận chuyển của thương lái, phương tiện vận chuyển thức ăn đến khu vực nuôi lợn. Phương tiện vận chuyển phải dừng ở bên ngoài để vệ sinh, sát trùng, tiêu độc và sử dụng xe nội bộ của khu chuồng nuôi để vận chuyển.

- Nên có phương tiện vận chuyển chuyên dụng, trường hợp dùng chung thì phải vệ sinh, tiêu độc, khử trùng trước khi sử dụng.

7. Xử lý chất thải chăn nuôi và bảo vệ môi trường

- Chất thải được gom để xử lý phải để ở cuối chuồng, xa khu chuồng nuôi, xa nơi cấp nước.

- Chất thải rắn phải được thu gom hàng ngày và xử lý bằng nhiệt, hoặc bằng hoá chất, hoặc bằng chế phẩm sinh học phù hợp. Chất thải rắn trước khi đưa ra ngoài phải được xử lý đảm bảo vệ sinh dịch tễ theo quy định hiện hành của thú y.

- Các chất thải lỏng phải được dẫn trực tiếp từ các chuồng nuôi đến khu xử lý bằng đường thoát riêng. Chất thải lỏng phải được xử lý bằng hoá chất hoặc bằng phương pháp xử lý sinh học phù hợp.

8. Quản lý dịch bệnh

- Có quy trình phòng bệnh phù hợp từng loại lợn và thực hiện đúng quy trình. Trong trường hợp có dịch, phải khai báo chính quyền địa phương và thực hiện đầy đủ các quy định hiện hành về phòng, chống dịch.

- Cách ly lợn ốm để có biện pháp xử lý kịp thời, ngừng xuất lợn giống và kiểm soát chặt việc xuất sản phẩm, vật tư trong khu chăn nuôi lợn ra ngoài theo qui định.

- Khi xảy ra dịch tại ô chuồng hay cả chuồng cần tiêu độc, khử trùng tại chỗ:

- Cần che bạt, bao vây kín ô chuồng hoặc cả chuồng, với lợn nái nuôi con và toàn bộ lợn con, đối với các loại lợn khác loại toàn bộ ô chuồng hoặc cả chuồng nếu dịch xảy ra.

- Lợn bệnh phải tiêu hủy theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

- Không rửa ngay ô chuồng hoặc chuồng lợn bị bệnh, tiến hành che bạt, bao vây kín, phun chất sát trùng đậm gấp 2 lần bình thường liên tục 3-4 ngày, sau đó rửa lại bằng nước sạch, tránh làm bắn nước sang ô chuồng hoặc chuồng kế bên, tiếp tục phun sát trùng 2-3 ngày.

- Bao bì, dụng cụ đựng thức ăn của đàn lợn bị bệnh phải được tiêu độc, khử trùng.

- Thực hiện ghi chép và lưu giữ nhật ký chăn nuôi.

9. Ghi chép và kiểm tra nội bộ trong trang trại.

- Trang trại chăn nuôi lợn phải lập sổ, ghi chép theo dõi và lưu trữ các thông tin trong quá trình chăn nuôi.

- Chủ trang trại phải tổ chức tiến hành kiểm tra việc thực hiện công tác ATSH định kỳ.

BSTY. Vũ Chung Thùy - Trạm Khuyến nông Tiên Lãng