Mục lục

Trong những năm gần đây, hiện tượng xâm nhập mặn đã trở thành mối đe dọa nghiêm trọng không chỉ đối với cây trồng mà còn với cuộc sống của người dân tại các xã ven biển như Vinh Quang, Hùng Thắng, Nam Hưng, Bắc Hưng và Tây Hưng. Ở những vùng này, mặn không chỉ làm giảm năng suất cây trồng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của hàng trăm hộ gia đình. Trước tình hình đó, Trạm Khuyến nông Tiên Lãng khuyến cáo bà con một số giải pháp nhằm hỗ trợ người dân trong việc chủ động phòng tránh xâm nhập mặn và bảo vệ sản xuất.

Hình ảnh một số loại cây trồng bị ảnh hưởng của nước mặn

1. Chủ động theo dõi thông tin và trữ nước ngọt

Để ứng phó hiệu quả với tình trạng xâm nhập mặn, việc theo dõi thông tin khí tượng thủy văn trở nên vô cùng quan trọng. Người dân cần thường xuyên cập nhật thông tin về độ mặn trong nước ở sông suối, kênh mương, đặc biệt trong mùa khô. Để thuận lợi hơn, bà con có thể trang bị máy đo độ mặn cầm tay hoặc theo dõi thông báo từ các cơ quan chức năng.

Ngoài ra, việc trữ nước ngọt ngay từ đầu mùa mưa, các ao, hồ, bể chứa nên được xây dựng với lớp lót bạt chống thấm, đảm bảo giữ nước phục vụ cho tưới tiêu trong những thời điểm nước mặn xâm lấn.

2. Cải tạo hệ thống thủy lợi, ngăn mặn – giữ ngọt

Hệ thống thủy lợi đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc chống lại xâm nhập mặn. Các địa phương cần khẩn trương gia cố bờ vùng, bờ thửa, cống đập đồng thời nạo vét mương máng để nâng cao khả năng điều tiết nước. Việc lắp đặt cống điều tiết hai chiều là một bước đi chiến lược giúp bảo vệ nguồn nước ngọt trước sự xâm lấn của nước mặn. Đồng thời, cần phải kiểm soát chặt chẽ nguồn nước đầu vào, không được sử dụng nước có độ mặn vượt ngưỡng cho phép, đảm bảo sức khỏe cho cây trồng (trên 2‰ đối với cây lúa, trên 1‰ với rau màu).

3. Điều chỉnh mùa vụ, lựa chọn giống phù hợp

Để hạn chế thiệt hại, người nông dân cần thông minh điều chỉnh lịch gieo trồng, tránh để cây rơi vào giai đoạn sinh trưởng chính trong thời điểm có độ mặn cao, thường từ tháng 2 đến tháng 4.

- Với cây lúa, nên sử dụng giống có khả năng chịu mặn,…

- Với rau màu, ưu tiên trồng các cây ngắn ngày, chịu mặn như: cải xanh, khoai lang, cà chua… giúp đảm bảo năng suất ngay cả trong điều kiện khó khăn.

4. Áp dụng kỹ thuật canh tác thích hợp

Kỹ thuật canh tác cũng là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ cây trồng khỏi xâm nhập mặn. Với cây lúa, bà con nên gieo sạ thưa và điều tiết nước hợp lý. Trong giai đoạn mạ và đẻ nhánh, tuyệt đối không để nước mặn vào ruộng. Thay vào đó, việc bón phân cân đối, ưu tiên kali và lân, sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh.

Đối với rau màu, trồng trên luống cao và có hệ thống thoát nước tốt sẽ giúp hạn chế ngập úng và cứu nguy cho cây trồng. Sử dụng màng phủ nông nghiệp hoặc rơm rạ để giữ ẩm cũng là một giải pháp lý tưởng, đồng thời ưu tiên tưới nhỏ giọt hoặc tưới rãnh bằng nước ngọt sẽ bảo đảm rau màu luôn tươi tốt.

Che phủ nilon nhằm chống bốc hơi nước, giữ ẩm cho cây trồng

Các hộ sản xuất cần thực hiện nghiêm lịch thời vụ theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, chọn giống và kỹ thuật chăm sóc phù hợp với điều kiện cụ thể của từng đối tượng cây trồng, từng thời điểm.

Xâm nhập mặn là một thách thức lớn, nhưng với sự chủ động và những giải pháp hợp lý, bà con hoàn toàn có thể giữ vững năng suất, ổn định thu nhập và bảo vệ sinh kế lâu dài. Bên cạnh đó, cán bộ Khuyến nông tại Trạm Khuyến nông Tiên Lãng sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ và hướng dẫn bà con trong quá trình sản xuất.

Ks. Đặng Thị Dược – Trạm Khuyến nông Tiên Lãng